We hebben sinds de laatste keer bloggen niet stil gezeten. Maar eerst de feestdagen.
Die waren erg rustig zoals we hadden verwacht. Met kerst hebben we niks bijzonders gedaan want vrij zijn we wanneer we dat willen en eten moeten we toch, daar kan ik heel nuchter over zijn. Ik heb kort naar de Top 2000 Aller Tijden geluisterd. We hadden de eerste kerstdag een maaltijd die ‘hotpot’ heet. Je maakt een grote pan met o.a. eigen gemaakte en gekochte bouillon. We hebben een 1-pits elektrisch plaatje op tafel gezet. Van te voren allerlei hapjes geregeld zoals gehaktballetjes, garnalen, broccoli, wortel, geroosterd brood en zelfgemaakte knoflooksaus. Bart had heerlijke volkoren pasteitjes gemaakt (op de foto rechts voor) in een vormpje dat we speciaal daarvoor hebben meegenomen uit NL. De hotpot heeft wel iets van fondue maar dan gezonder. Het was heerlijk en gezellig en je zit naderhand niet zo vol als een ei. Tussendoor een bakje ‘soep’. Als toetje hadden we het plan opgevat om eens zelf vla te maken. Gewoon van melk, cacao, palmsuiker en maïzena. Het was erg lekker, een dikke dot slagroom er op en genieten! Toen zaten we wel zo vol als een ei.
Op 30 december was het weer tijd voor het maandelijkse etentje met de restaurant vrienden Frank en Jolanda. Het was zoals elke keer weer heel gezellig en we hebben weer vreselijk gelachen! Het was een mooi ingerichte ruimte met veel hout. Ik had een zalige en zeer goed gebakken zalmmoot die absoluut niet droog was. Daarbij een goede pasta overgoten met een heerlijke pestosaus, mjammie! We nemen eigenlijk altijd per persoon iets anders en proeven dan wat van elkaars gerecht. Ook de nagerechten zijn nooit hetzelfde en zien er feestelijk uit. Dit restaurant heet Csalánosi Csárda’. Er zijn meer ‘Csárda’s’. Vroeger waren dat danstenten. Maar blijkbaar dansen de Hongaren niet meer (en de toeristen en immigranten ook niet…) en nu zijn ze allemaal verbouwd tot eetzaal maar dragen nog wel die oude naam. Deze keer was ik aan de beurt om te kiezen waar we zouden gaan eten, de volgende keer mag Frank kiezen en dat uitje staat al gepland. Zo rouleren we elke maand en zien we steeds een andere étterem (= eetzaal) van binnen.
Met oud en nieuw leken we wel een stel bejaarden. We hebben net als vorig jaar, middernacht niet gehaald. Maar ook dat hoort er bij en maakt ons niks meer uit! Ik weet nog goed hoe ik vroeger het liefst de hele nacht op bleef, omdat het zo gezellig was met vrienden. Om 12 uur met z’n allen de straat op, de stad in en daarna weer naar binnen om verder te feesten. Soms wel tot in de vroege ochtend… Toen ik na 12 uur naar het toilet ging, hoorde ik vaag wat knalletjes. Die waren niet van mij, die kwamen uit het dorp, op 6 km. Dat betekent dat onze katten en kippen er ook weinig tot geen last van hebben en dat is een hele geruststelling!
Het vervelende van nieuwjaarsdag was dat de laatste Amrock was overleden. Ze was al een paar dagen qua gedrag niet normaal; sloom, weinig eten, uren op dezelfde plek zitten suffen. En haar kam was te bleek, die hoort knalrood te zijn. ik wist het oudejaarsavond al: die haalt de ochtend niet en inderdaad, ze lag dood in het hok. We begonnen ooit met 10 schattige kuikentjes waarvan er 8 hanen bleken te zijn. Deze laatste heb ik zoals een echte boerin dat hoort te doen; op de composthoop begraven. Omdat ik zag dat het slecht met haar ging, heb ik van te voren informatie kunnen opsnorren. Vooral homesteaders in Amerika zijn er goed in om heel duidelijke, mooie filmpjes te maken met gedegen uitleg. Een boer in de USA heeft last van wasberen; ze jagen met succes op zijn kippen en eenden. Helaas moest de boer daardoor de wasberen afschieten. Hij vertelde hoe het composteren in zijn werk gaat en dat je na een tijdje alleen de botten overhoudt en soms wat vacht. Ik heb een diep gat in de hoop gespit en daar de kip in gedaan. Goed afgedekt met alles wat er al omheen lag en nog extra mulch uit het bos, keukenafval, bladeren en water toegevoegd. Dit deed ik al met dode vogels en muizen. Ik vind het helemaal geen raar idee, best normaal voor hoe wij hier leven. Als je daarna goed je handen wast, is er geen man overboord. Elk blog is er wel iets veranderd bij de kippen, het lijkt wel een feuilleton.
In december is er op de 12e wat sneeuw gevallen en later in januari ook een keer. Omdat december en januari verder erg mild waren, konden we een aantal dagen buiten aan de slag. Gelukkig mar want dat verplicht stilzitten in de winter is niks voor mij. Dat voelt als verplichte bedrust van de dokter.
Bart heeft in september 2020 toen hij de o.a. sleutels van deze boerderij ging ophalen, het gaatje in de auto-uitlaat dat er opeens was, op een heel creatieve manier weten te dichten. Daar wijdde ik destijds een blog aan en hetzelfde is nu weer gebeurd! Alleen toen dronk hij bier en nu niet. Maar van onze boswandelingen wisten we dat er ergens een blikje bier was neergegooid. Dat vind ik helemaal niet netjes maar het blik kwam wel van pas. Je kunt met een brander het kunststof laagje er af halen. Dan zoek je in de schuur naar een stukje oud kippengaas, iets groter dan het blik. Bart is onder de auto gaan liggen en heeft het er om heen gemeubeld. Het werkt, het lekt niet en je hoort niks meer! Dit is een echte creatieve Hongaarse houtje touwtje oplossing. Toen Bart in 2020 de uitlaat zo had gerepareerd, kwam de auto zelfs door de keuring in Nederland!
Er stond een oud hondenhokje op het erf, het viel bijna uit elkaar. We hadden het een tijd terug een beetje voor de grap bij de kippen in de tuin gezet. Stro erin gedaan en ja hoor, ze gingen er met hun kontje een beetje in draaien en legden eieren. We besloten het hok te vernieuwen. Het originele dak hebben we er weer op geschroefd en alles in de witte lak gezet. Maar inmiddels was het kouder geworden en legden de dames steeds in hun huisje een ei. Nu staat het nieuwe hok achter hun huisje te pronken maar er komt geen kip. Misschien als het wat warmer wordt.
Ik had het idee opgevat een hooikist of hooimadam te maken. Veel mensen die kennen dit wel, misschien van vroeger. Het is een goedkope manier om eten dat net heeft gekookt, langer warm te houden. Het scheelt daardoor brandstof. Ook is het handig wanneer je een gaspit te kort komt. Soms doen mensen dit op vakantie in een dekbed of slaapzak. Vroeger had men daar een kist voor, gevuld met hooi want dat isoleert. Een hooimadam is een wat modernere uitvoering daarvan. Maar in al die dingen past maar 1 pan. En ik wilde er een voor 2 pannen. Ik kwam met het idee en de vorm, Bart met de berekeningen. We hebben samen het kistje gemaakt; gezaagd, geboord, gelijmd en geschroefd. Een leuke en nuttige bezigheid. We hebben geen hooi maar nog steeds diezelfde strobaal van ruim een jaar geleden. Ik vulde oude kussenhoezen met stro en stampte ze plat. Een grote voor op de bodem en een kleinere voor tussen 2 pannen. Op de bodem heb ik isolatiemateriaal met dubbelzijdig plakband vastgemaakt. Er zitten wieltjes onder en de kist past precies onder een werktafel in de keuken. Netjes met een handgreepje.
En dan het volgende onderwerp; daar zit een luchtje aan. In een van de 2 bijgebouwen zit een buitentoilet. Nee, niet zo’n ding met een uitgezaagd hartje in de deur, dat is Hollands. Je kunt het ook een droogtoilet noemen omdat er geen water aan te pas komt. Het is een houten bankje ter breedte van de kleine ruimte – vergelijkbaar met een Nederlandse wc ruimte – met een deksel in het midden. In een saaie kleur groen geschilderd. Daar wilde ik een echt composttoilet van maken in mijn geuren en kleuren. Als je geen medicatie gebruikt, dan is dat veilig. Dat wil zeggen dat ik het dan ook echt op de tuin ga gooien, na zoveel tijd. Dat deden de mensen vroeger ook. Onder dat deksel zat eigenlijk niks, een open ruimte met veel spinnenwebben. Toen we hier net woonden (inmiddels 2 jaar geleden), had ik al eens gevonden laminaat op het oude vloertje gelegd. Nu was het tijd om alles aan te pakken. Bart heeft met mijn decoupeerzaag de voorkant van het bankje open gezaagd. We hebben het luik dat toen ontstond, voorzien van scharnieren aan de ene kant en een slotje aan de andere kant. De lege ruimte heb ik volgegooid met zand en stenen zodat er een normale hoogte ontstond om een grote, ovalen emmer in te zetten. Het luik, de rest van het bankje, het plafond en de deur aan beide kanten heb ik in mijn lievelingskleur turkoois geschilderd. Die kleur was niet te krijgen in de bouwmarkt maar ik heb donker azuurblauw met wit gemengd in een hoge glazen pot die ergens stond te niksen. Toen heeft Bart een lampje op zonne-energie opgehangen en ben ik mulch e.d. gaan verzamelen in een andere emmer. Dat is om na elk bezoek over het resultaat heen te gooien, zodat het kan gaan composteren. Een vernevelaar met etherische olie erbij gezet bij wijze van spuitbus. Bij de bouwmarkt een leuke toiletbril uitgezocht en kijk eens, een echte off grid poepdoos. Achter de moestuin waar ik met verschillende soorten compost bezig ben, heeft de inhoud van de ovalen emmer zo zijn eigen plekje gekregen. Het droog- of composttoilet wordt onder de alternatief levende mens steeds populairder en er is dan ook leuk wat informatie over te vinden. Je mag het vies vinden; het maakt me geen drol uit. Je mag me een raar mens vinden; dat maakt mij de pis niet lauw. Ik spoel in ieder geval geen kostbaar schoon drinkwater door de plee waardoor de zuiveringsinstallatie alle derrie er weer uit kan filteren, op jouw kosten. Mest van paarden en koeien kennen we al, maar wij mensen zijn ook zoogdieren. Je moet het gewoon teruggeven aan de natuur. Het is toch een scheet van een toilethokje geworden?
Voor wie zich niet te bekakt voelt:
https://superzelfvoorzienend.nl/kennisbank/off-grid/hoe-werkt-composttoilet/
En dan nog wat lekkers. Ooit bakte ik elke 5 dagen brood maar het Vikorn brood van de bakker in het dorp bleek zo lekker, dat we zijn gezwicht. Tot ik er op een dag er geen vol gevoel meer van kreeg. De hele dag dacht ik aan eten en ik snaaide van alles tussendoor. Dat is niet goed, daar moest ik wat aan doen. Opnieuw begonnen met zelf brood bakken. Van volkorenmeel met een paar ons wit meel en een paar ons durummeel. Heerlijk! En goed! Ik bak het in 2 cakeblikken. De korsten gaan er af met de snijmachine. Die heb ik dus over, de kippen mogen niet elke dag brood en weggooien vind ik niks. Vandaar dat ik ben gaan zoeken naar recepten met restjes oud brood. De wentelteefjes kende ik al jaren, daar moest iets nieuws voor komen. Van de week vond ik een lekker recept dat ‘broodpudding’ heet. Naar suikervrij veranderd, gemaakt en uitgebreid geproefd. Ik noem het broodcake want pudding is het zeker niet, het is eerder een taart geworden met appel, kaneel, rozijnen in een ronde springvorm. Dit vind ik heel tof want nu kan ik iets wezenlijks doen met restanten! Oja, het lijkt qua smaak wel op wentelteefjes daarom noem ik ‘m de teefjestaart!
Dit is het originele recept: https://aromalifestyle.nl/broodpudding-met-appel-en-kokos/
En ik heb wederom een zoete pompoentaart gebakken naar een – voor mij – nieuw recept. Het is van Jamie Oliver en het smaakt uitstekend, als je van vanille houdt. Ik heb er een flessenpompoen in gedaan die in de kelder lag, uit eigen tuin natuurlijk. Beide taarten laten zich na snijden en wikkelen in 98% gerecycled plastic folie, prima invriezen. En een tijdje bewaren, maar dat krijgt ie de kans niet voor.
Tot de volgende keer.
De broodpudding lijkt me wel wat en ga ik zeker proberen.
Weer een leuk verhaal!
Weer een leuk stukje! Van de kak naar aan de bak 😂
Van oud korstjes brood maak ikzelf paneermeel, leg ik in de oven tijdens het opwarmen. Of in de zomer Panzanella, een Italiaanse salade met o.a tomaten en kruiden uit eigen tuin.